Produkcja enzymów trawiennych oraz niektórych ważnych dla funkcjonowania organizmu hormonów- tak ująć możemy w skrócie funkcję trzustki.

Na co dzień nie mówi się ani nie słyszy się o niej zbyt wiele, a to bardzo ważny organ naszego ciała.

Niestety jeśli nie żyjemy zdrowo, może on poważnie ucierpieć, co objawia się przykrymi chorobami tego narządu.

Jak więc dbać o trzustkę?

Za co odpowiedzialna jest trzustka w organizmie?

Trzustka to dość niepozorny, nieduży narząd, który umieszczony jest wewnątrz jamy brzusznej człowieka.

Jej główną funkcję, czyli funkcję wewnątrz wydzielniczą, opisano w wieku XIX.

Budowa tego narządu składa się z trzech części, a są to głowa trzustki, trzon trzustki oraz ogon trzustki, a sama jej wielkość jest średnia i wynosi statystycznie około 15 cm.

Bardzo ważne w funkcjonowaniu trzustki są tzw. przewody wyprowadzające, do których zalicza się przewód trzustkowy uchodzący do dwunastnicy oraz przewód trzustkowy dodatkowy.

Trzustka jest dodatkowo zbudowana z tzw. wysp trzustkowych, które odpowiedzialne są za produkcję hormonów trzustki oraz z komórek wydzielniczych, które odpowiadają za syntezę enzymów trzustkowych.

Trzustka pełnie dwie podstawowe funkcje- funkcję wewnątrzwydzielniczą oraz zewnątrzwydzielniczą.

Funkcja wewnątrzwydzielnicza ma na celu produkcję hormonów, które odpowiedzialne są za kontrolę poziomu glukozy w organizmie.

Trzustka nie produkuje jednego hormonu, a kilka i są to:

• glukagon zwiększający poziom glukozy we krwi,
• insulina obniżająca poziom glukozy we krwi,
• somatostatyna, która uwalnia powyższe dwa hormony,
• polipeptyd trzustkowy.

Funkcja zewnątrzwydzielnicza to z kolei produkcja enzymów trawiennych, a także soku trzustkowego, który neutralizuje kwaśną treść pokarmową z żołądka.

Soku trzustkowego organ ten potrafi wyprodukować nawet ok. 2l w ciągu doby.

Jak każdy organ ciała, tak i trzustka jest narażona na różnego rodzaju choroby.

W przypadku trzustki mogą to być schorzenia wrodzone (np. trzustka obrączkowata czy trzustka dwudzielna) lub nabyte (ostre zapalenie trzustki, przewlekłe zapalenie trzustki, etc.).

Chorobą bezpośrednio związaną z trzustką i jej wadliwym funkcjonowaniem jest także cukrzyca- typu 1 i 2.

Inną jednostką chorobową biorącą się z problemów z trzustką jest mukowiscydoza, czyli nieuleczalna choroba o podłożu genetycznym inaczej zwana zwłóknieniem torbielowatym.

Kto jest narażony na choroby trzustki?

Przez genetykę, ale i przez szereg naszych nawyków czy przez czynniki środowiskowe możemy być bardziej narażeni na choroby trzustki niż inne osoby.

Jedna z bardziej niebezpiecznych chorób trzustki, rak trzustki, występuje częściej u osób palących papierosy, nadużywających wysokoprocentowe alkohole oraz u osób otyłych.

Otyłość zwiększa ryzyko wystąpienia tej choroby aż o 30%.

Ale na raka trzustki łatwiej jest także zapaść osobom cierpiącym na cukrzycę.

Bardzo często choroby trzustki występują na tle genetycznym- zapadają na nie osoby, u których ktoś z rodziny miał nowotwór tego narządu lub inną jego przypadłość.

Na choroby trzustki zapadają częściej mężczyźni, a choroby te ujawniają się zazwyczaj po 40. roku życia.

Na zdrowie trzustki nie wpływa korzystnie jedzenie tłustych i słonych potraw- ludzie lubiący fast foody i podobne jedzenie będą więc bardziej narażone niż osoby jedzące zdrowo.

By nie być narażonym na dolegliwości ze strony trzustki, warto też unikać mocno słodzonych potraw jak i słodkich napojów.

Dieta trzustkowa- dlaczego dieta przy chorobach trzustki jest ważna?

Dieta trzustkowa jest ważna tak w profilaktyce jak i podczas leczenia chorób trzustki, np. w przypadku ostrego zapalenia trzustki.

Odpowiednia dieta przy chorobach trzustki ma odciążyć ten organ, a także uspokoić jego funkcje czynnościowe.

Ale dieta sprawdza się także w uśmierzaniu bólu, profilaktyce spadku masy ciała oraz niedoborów pokarmowych.

Produkty dozwolone w diecie trzustkowej to m.in:

• chude mleko i chudy nabiał,
• pieczywo jasne i czerstwe (bez ziaren), drobne kasze, drobny makaron, ryż,
• chude ryby, chude mięsa i chude wędliny,
• niewielkie ilości masła, olejów i oliwy z oliwek,
• ziemniaki, warzywa i owoce w formie gotowanej lub przetartej,
• dżemy, miody.