Rok 2020 upłynął nam pod znakiem koronawirusa SARS-COV-2, a wszystko wskazuje na to, że końca pandemii jeszcze nie widać- choć pojawiło się światełko w tunelu, jakim są szczepionki.
Jedną z najskuteczniejszych do tej pory metod leczenia osób z dusznościami i zaburzeniami saturacji okazuje się terapia osoczem ozdrowieńców.
Na czym polega ta metoda i czy każdy może zostać dawcą osocza?
A może są jakieś przeciwwskazania?
Osocze- co to jest i jak działa na koronawirusa?
Osocze to główny płynny składnik krwi, który stanowi 55% objętości całej krwi, pozostałe 45% tworzą składniki komórkowe, które składają się na krew, a więc leukocyty, erytrocyty, trombocyty i inne jej składniki.
Osocze spełnia bardzo ważne funkcje dla prawidłowego funkcjonowania organizmu- to właśnie osocze transportuje tlen, a także zabiera z komórek i tkanek produkty przemiany materii, które mają być z organizmu wydalone.
Osocze, wraz z rozpuszczonymi w nim białkami, regulują także ciśnienie osmotyczne organizmu.
Osocze od lat bardzo intensywnie wykorzystywane jest w różnorakich terapiach medycznych, wykorzystuje się je m.in. przy:
– tworzeniu leków pomagających w stanach niedoboru białek,
– leczeniu oraz profilaktyce krwawień, np. w przebiegu hemofilii,
– leczeniu chorób autoimmunologicznych,
– przy niedoborach odporności oraz u kobiet będących w ciąży i stwierdzeniu konfliktu serologicznego.
Osocze wykorzystuje się także powszechnie w leczeniu chorych na COVID-19, zwłaszcza pacjentów wymagających hospitalizacji, z dusznościami i zaburzeniami saturacji.
Wciąż jednak trwają intensywne badania nad skutecznością takiej terapii- badania te mają odpowiedzieć, w którym momencie od zakażenie podanie osocza będzie miało najlepsze efekty, a także czy terapia zadziała na każdego.
Badania obserwacyjne świadczą o potencjale tej metody, ale ciąż sprawdzane jest też, czy nie będzie ona niosła za sobą niepożądanych skutków, które będą częstsze niż korzyści.
Kim jest ozdrowieniec?
Jak podaje definicja ministerstwa zdrowia, ozdrowieńcem jest osoba, która była zakażona wirusem SARS-COV-2, wyzdrowiała z choroby COVID-19, i minęło minimum 14 dni od zakończenia izolacji związanej z przebiegiem choroby.
Ozdrowieniec, jeśli nie ma ku temu przeciwwskazań, może zostać dawcą osocza dla osób chorych na COVID-19.
Osocze pobierane jest od osób, które:
– mają pomiędzy 18 a 65 lat,
– ważą minimum 50 kg,
– odpowiadają niezbędnym wymaganiom zdrowotnym.
W jakich przypadkach nie można oddać osocza?
Jak pokazują badania oraz statystyki, jedynie około 60% pobieranego od ozdrowieńców osocza okaże się skutecznym lekiem dla chorych na COVID-19.
Dlaczego tak się dzieje?
Otóż okazuje się, iż nie każde osocze jest tak samo wartościowe, bo nie każdy chory podczas choroby wytworzył odpowiednią ilość przeciwciał- a o liczbę przeciwciał tu chodzi.
Ale mała lub zerowa ilość przeciwciał w osoczu to nie jedyne przeciwwskazanie.
Osocza nie pobiera się także od ozdrowieńców, którzy:
– cierpią na poważne, aktywne, przewlekłe i wciąż nawracające choroby (choroby krążeniowe, choroby neurologiczne, zaburzenia krzepnięcia krwi, omdlenia, napady drgawkowe),
– chorują na nowotwór złośliwy, cukrzycę lub chorobę zakaźną inną nić COVID-19,
– od stycznia 1980 do grudnia 1996 roku przebywali na terenie Wielkiej Brytanii, Irlandii, Francji i mieli w tym czasie wykonaną tam transfuzję krwi- panowała tam wówczas „choroba szalonych krów”, czyli gąbczaste zwyrodnienie mózgu,
– przebywali ostatnio przez okres ok. 6 miesięcy na terenach, w których panuje malaria,
– są po przeszczepie rogówki, są leczeni preparatami pozyskiwanymi z ludzkich przysadek, mają zaburzenia psychiczne- głównie te wywoływane substancjami psychoaktywnymi,
– są w ciąży lub 6 miesięcy po porodzie,
– stosują codzienną farmakoterapię- zależnie jakie leki są przyjmowane, lekarz oceni czy taki ozdrowieniec może być dawcą osocza.
