Opracowanie szczepionki na groźne choroby to jeden z głównych powodów do otrzymywania Nobli z dziedziny medycyny.
Szczepionki uważane są bowiem za największe osiągnięcia medyczne, na przestrzeni wieków pozwoliły one ludzkości uniknąć wielu epidemii, śmierci lub ograniczyć rozmiary niejednej zarazy.
Dziś temat szczepień jest znów gorący, a to za sprawą epidemii COVID-19 i prób jej ograniczania, które powoli się udają.
Jak wygląda historia szczepionek i przed jakimi groźnymi chorobami chronią nas dziś te preparaty?
Szczepionka jest produktem leczniczym, który ma za zadanie chronić organizm przed chorobami zakaźnymi; szczepionki zawierają antygeny czyli substancje pobudzające układ odpornościowy do wytworzenia ochrony przeciw bakteriom lub wirusom, wywołującym poszczególne choroby.
Mamy dziś pełen wachlarz różnych szczepionek, wśród których można powiedzieć kilka słów o:
szczepionkach żywych- zawierają one w swoim składzie żywe drobnoustroje, ale atenuowane, a więc osłabione- nie mają one możliwości wywołać choroby, a jednocześnie „uczą” układ odpornościowy jak chronić się przed tymi patogenami; szczepionką żywą jest np. szczepionka BCG- przeciwko gruźlicy oraz szczepionka przeciwko odrze, śwince i różyczce,
szczepionkach zabitych- tworzy się je z wysoko immunogennych szczepów- szczepy te są zabijane temperaturą, promieniowaniem lub chemicznie; szczepionkami inaktywowanymi są np. szczepionka przeciw krztuścowi, durowi brzusznemu, cholerze, przeciw wściekliźnie, a także przeciw polio,
szczepionkach z przetworzonych metabolitów- metabolity pochodzące z drobnoustrojów są odtoksycznione, a przy tym wciąż mają właściwości antygenowe; szczepionki takie mogą mieć formę płynną, suchą, a nawet liofilizowaną,
szczepionkach monowalentnych- są to szczepionki posiadające w swoim składzie jeden drobnoustrój lub antygen chroniący przeciwko jednej chorobie zakaźnej,
szczepionkach poliwalentnych- szczepionka zawiera więcej niż jeden antygen z tego samego lub innego drobnoustroju- uodparnia przeciw kilku chorobom- np. szczepionki 5w1 czy 6w1.
Po podaniu jakiejkolwiek z omówionych szczepionek, układ odpornościowy człowieka rozpoznaje te antygeny jako obce cząstki.
W ten sposób aktywowane są komórki układu odpornościowego tak, by zabijały wirus lub bakterię wywołującą chorobę i wytwarzały przeciwciała przeciwko nim.
Krótka historia szczepionek. Jak na przestrzeni dziejów ratowano ludzkość?
Choć uczeni od najwcześniejszych wieków badali układ odpornościowy człowieka próbując zgłębić jego działanie, prawdziwa historia szczepionek zaczyna się na dobre w XVIII wieku i związana jest z postacią brytyjskiego doktora i naukowca Edwarda Jennera.
W 1796 doszło do pierwszego na świecie zaszczepienia- otóż wspomniany już lekarz zaszczepił ospą krowią ośmioletniego wówczas chłopca, z zamysłem iż szczepionka ta uodporni go na ospę prawdziwą- tak też się stało, objawy ospy u chłopca opisano jako bardzo łagodne.
W XIX wieku nastąpił więc prawdziwy przełom, a szczepienia stały się faktem i czymś, nad czym bardzo poważnie pracowano.
Wiek XX przyniósł nowe fale chorób zakaźnych, które wciąż pustoszyły Europę oraz Stany Zjednoczone- chorobami tymi były żółta gorączka i poliomyelitis.
Początki XX wieku przyniosły opracowanie szczepionek przeciwko gruźlicy, błonicy, tężcowi, krztuścowi, durowi wysypkowemu, żółtej gorączce oraz przeciw grypie.
Po II wojnie światowej mogliśmy cieszyć się już preparatami przeciwko poliomyelitis, odrze, śwince, różyczce, ospie wietrznej, wzw typu B i wzw typu A..
Dziś opracowywane są wciąż lepsze i bardziej innowacyjne szczepionki, a osiągnięciem roku 2020 jest opracowanie i oddanie do użytku tak wyczekiwanej szczepionki przeciw COVID-19- od kilku firm farmaceutycznych jak Pfizer, Moderna czy AstraZeneca..
Czym jest polio?
Szczepionka przeciwko polio to był prawdziwy przełom w medycynie- w końcu udało się ograniczyć rozprzestrzenianie tej niebezpiecznej i okrutnej choroby, która jest zakaźną chorobą wirusową.
Znana jest również pod nazwami: poliomyelitis,, choroba Heinego-Medina (nagminne porażenie dziecięce) oraz porażenie rdzeniowe.
Wirus ten powoduje selektywne niszczenie komórek nerwowych ruchowych, co prowadzi w prostej linii do kalectwa- wynalezienie tej szczepionki prawdziwie uchroniło ludzkość przed czymś strasznym.
Śmiertelność i kalectwo znacznie ograniczyły się w Europie i na całym świecie.
Oceń artykuł!
[Liczba ocen: 0 Średnia: 0]
Napisane przez
Kamil Szymański
Nazywam się Kamil Szymański i od kilku lat zajmuję się tematyką zdrowia. Jestem pasjonatem zdrowego stylu życia i chcę dzielić się swoimi przemyśleniami oraz poradami z innymi. Na moim blogu znajdziesz informacje na temat zdrowej diety, aktywności fizycznej, zdrowego snu, radzenia sobie ze stresem oraz wielu innych tematów związanych ze zdrowiem. Mam nadzieję, że moje porady będą dla Ciebie pomocne i motywujące do dbania o swoje zdrowie! Zapraszam do regularnych odwiedzin na moim blogu.
